Jak rozpoznać ADHD u dorosłych?

Jak rozpoznać ADHD u dorosłych?

Do tej pory ADHD kojarzono głównie jako problem występujący u dzieci w wieku szkolnym. Jednak według badania przeprowadzonego na Harvardzie w 2006 roku i wielu innych, nawet około 4,4% osób dorosłych cierpi na ADHD. Warto mieć na uwadze fakt, że jest to zaburzenie, z którego się nie wyrasta - wbrew powszechnej opinii.

ADHD nie ustępuje z wiekiem 

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest przewlekłym zaburzeniem neuropsychiatrycznym, patologią rozwojową charakteryzującą się trzema głównymi objawami:

  • nieostrożność
  • nadpobudliwość
  • impulsywność

Pierwsze objawy ADHD pojawiają się w wieku 3-4 lat. Zespół ten znacznie upośledza jakość życia, dlatego ważne jest, aby osoba była świadoma swojej diagnozy i otrzymała odpowiednie leczenie.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat ADHD u dorosłych, zajrzyj na bloga: bezproblemowa.pl

ADHD - zaburzenie dziedziczone

Przyczyny i mechanizm ADHD nie są w pełni poznane. Naukowcy uważają, że wpływa na to kilka czynników jednocześnie, których połączenie prowadzi do nieprawidłowości rozwojowych poszczególnych struktur mózgu.

Dziedziczność ADHD wynosi około 76% i jest jedną z najwyższych wśród chorób psychicznych. Ryzyko pojawienia się zaburzenia w rodzinie nosiciela zespołu jest 2-8 razy większe niż średnia dla populacji. Wśród bliźniąt jednojajowych prawdopodobieństwo, że oboje dzieci będzie miało ten zespół, jest jeszcze większe, ponieważ wynosi aż 92%.

Nie wiadomo dokładnie, które mutacje genów są odpowiedzialne za ADHD. Istnieją jednak powody, by sądzić, że istotną rolę w tym procesie odgrywają geny zaangażowane w metabolizm dopaminy i noradrenaliny.

ADHD, a inne czynniki

Zespół ten częściej występuje u dzieci, które urodziły się przedwcześnie, a także u tych, których matki w czasie ciąży cierpiały na choroby przewlekłe lub uzależnienia chemiczne.

Niezdrowe relacje rodzinne, zależność i współzależność rodziców, zaniedbania edukacyjne i nadopiekuńczość również mogą nasilać objawy ADHD.

Jak ADHD objawia się w wieku dorosłym

Podstawą objawów zaburzenia u dorosłych będzie ta sama triada, co u dzieci: nadpobudliwość, problemy z koncentracją i impulsywność. Warto jednak rozwinąć tę kwestię:

  • Dysfunkcja wykonawcza - dorosły z ADHD ma upośledzoną selektywną uwagę. Oznacza to, że trudno mu się skoncentrować na jednej rzeczy przez długi czas, łatwo się rozprasza i nie do końca kontroluje proces uwagi. Trudno mu ustalać priorytety między zadaniami i działać konsekwentnie.
  • Hiperfokus -jeśli osoba z ADHD uzna daną czynność jako interesującą lub przydatną, może dosłownie się w niej zatracić. Biorąc pod uwagę ciągły niedobór dopaminy, trzymają się nawet tych przydatnych rzeczy: gier wideo, kanałów w mediach społecznościowych, krótkich filmów itp.
  • Impulsywne zachowanie - osoby z ADHD często wydają się nietaktowne i niegrzeczne, ponieważ mówią wszystko, co przychodzi im do głowy, nie zważając na konsekwencje, ignorują kontekst sytuacji, żartują lub mówią nie na miejscu. Powoduje to często problemy w relacjach z bliskimi, współpracownikami, przełożonymi.
  • Zwiększony niepokój - u małych dzieci nadpobudliwość objawia się niepokojem, zwiększoną aktywnością fizyczną. W wieku dorosłym często przekształca się w nieuzasadniony przewlekły niepokój i wzmożony niepokój.
  • Niestabilność emocjonalna - wahania nastroju, drażliwość i nieoczekiwane wybuchy złości sprawiają, że osoby z ADHD nie potrafią radzić sobie z negatywnymi emocjami i dostosowywać swojego zachowania do okoliczności.
  • Nietolerancja frustracji - frustracja to stan, w którym osoba nie może od razu dostać tego, czego chce i jest zmuszona do przeżywania napięcia, związanego z niezaspokojoną potrzebą. Osoby z ADHD mają z tym bardzo duży problem. Nie znoszą czekania, nudy i rutyny, nie radzą sobie z monotonną pracą i „wariują” w kolejkach.
  • Trudności z samoorganizacją - chroniczna prokrastynacja, problemy z konsekwentnym zachowaniem i trudnością w przestrzeganiu ustalonych zasad utrudniają osobie z syndromem organizację życia, wyznaczanie celów i ich osiąganie.
  • Niska samoocena - nawet wiedząc o diagnozie, bliscy zarzucają dziecku lenistwo i niechęć do spróbowania. W szkole są nieustannie besztani przez nauczycieli i wyśmiewani przez kolegów z klasy, w domu – ich rodzice domagają się spokojnego zachowania. W rezultacie, człowiek dorasta z przekonaniem, że coś jest z nim nie tak.

Niestety, objawy ADHD nie są czymś, co można z łatwością kontrolować. Osoby cierpiące na to zaburzenie nie mogą po prostu zmienić swojego zachowania. Obwinianie ich za nieuwagę, można porównać do obwiniania osoby niedowidzącej za to, że nie zadała sobie trudu przeczytania drobnego druku. Warto mieć to na uwadze i wykazać się empatią, ponieważ osoby z ADHD na każdym kroku doświadczają przykrości i niezrozumienia.