Terapia ACT – akceptacja, uważność i zmiana życia
Czym jest terapia ACT?
Terapia Akceptacji i Zaangażowania (Acceptance and Commitment Therapy, ACT) to podejście psychoterapeutyczne należące do tzw. „trzeciej fali” terapii poznawczo-behawioralnych. Jej celem nie jest pozbycie się trudnych myśli czy emocji, ale nauczenie się, jak żyć z nimi w sposób, który pozwala budować satysfakcjonujące i wartościowe życie.
ACT opiera się na sześciu podstawowych procesach:
- Akceptacja – zamiast walczyć z tym, czego nie da się zmienić, uczymy się przyjmować trudne doświadczenia.
- Defuzja poznawcza – dystansowanie się od myśli, by przestały dominować nad naszym zachowaniem.
- Kontakt z chwilą obecną – uważność, czyli pełna obecność w „tu i teraz”.
- Ja jako kontekst – rozwijanie perspektywy obserwatora, który może przyjąć różne doświadczenia bez utożsamiania się z nimi.
- Wartości – odkrywanie tego, co naprawdę dla nas ważne.
- Zaangażowane działanie – podejmowanie działań zgodnych z wartościami, nawet w obliczu trudnych emocji.
Dla kogo jest ACT?
ACT może być pomocna dla osób zmagających się z:
- lękiem i stresem,
- depresją,
- przewlekłym bólem,
- zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi,
- problemami w relacjach,
- wypaleniem zawodowym,
- trudnościami adaptacyjnymi.
Ale ACT nie jest wyłącznie terapią „dla osób z problemami”. To także skuteczne narzędzie rozwoju osobistego – pomaga żyć pełniej, świadomiej i bliżej własnych wartości, niezależnie od okoliczności.
Na czym polega praca w ACT?
W terapii ACT terapeuta pomaga klientowi rozpoznawać własne wartości i uczyć się akceptacji wobec tego, czego nie można kontrolować – takich jak lęk, smutek czy niepewność. Poprzez ćwiczenia uważności, metafory, eksperymenty i pracę z wartościami, ACT uczy większej elastyczności psychicznej – zdolności do bycia obecnym i podejmowania działania mimo wewnętrznych trudności.
Dlaczego warto?
ACT nie obiecuje „naprawy” czy „pozbycia się” cierpienia – zamiast tego daje narzędzia do życia pełniejszego i bardziej świadomego. Dzięki temu może być szczególnie skuteczna w świecie pełnym presji, niepewności i szybkich zmian.
