Prawie każdy świadek traumatycznego wydarzenia, jak wypadku samochodowego czy napaści, przez jakiś czas nie może dojść do siebie. Jest to reakcja obronna naszej psychiki – PTSD czyli zespół stresu pourazowego.

Czym jest PTSD

Jest to schorzenie, które pojawia się po przeżyciu przerażającego i niebezpiecznego wydarzenia: zarówno psychicznego, jak i fizycznego. Osoba, która była ofiarą ataku, przeżyła wypadek komunikacyjny, była świadkiem jakieś katastrofy naturalnej (jak np. trzęsienie ziemi ), może przeżywać nawracające, straszne myśli związane z tymi wydarzeniami. Jeśli PTSD objawiło się u dzieci, zdarza się, że stanie się to schorzeniem chronicznym: to znaczy, że nie minie.

Co ciekawe, zespół stresu pourazowego może spotkać osobę, która przeżyła coś strasznego, lub jest blisko związana z osobą, która była świadkiem takiego wydarzenia. Mówi się, że PTSD najczęściej powodują:

• poważne wypadki – np. samolotowe, komunikacji miejskiej,
• katastrofy – np. tsunami, powódź,
• tragedie spowodowane przez człowieka – np. atak terrorystyczny,
• atak lub przemoc – np. napad, porwanie,
• molestowanie i napaść seksualna,
• przemoc psychiczna – np. nękanie, groźby,
• zaniedbanie.

Po jakim czasie od wydarzenia możemy mówić o PTSD

Ciężko to określić: nie u każdego, kto przeżyje traumę rozwinie się zespół stresu pourazowego. Chorobę diagnozuje się, gdy objawy utrzymują się przez minimum miesiąc i znacząco utrudniają codzienne życie. Pierwsze objawy mogą się pojawić nawet 3 miesiące po wydarzeniu, a nawet po wielu miesiącach czy latach.

PTSD – objawy

Osoba, która zetknie się z sytuacją, która przypomni o traumatycznym wydarzeniu może na nowo przeżyć stres i strach, który jej wtedy towarzyszył. Zdarza się, że dotyka ją tzw. flasback, czyli pojawienie się wspomnienia, najczęściej w ciągu dnia, a także przeżywa wydarzenie na nowo w koszmarach.  Osoba dotknięta PTSD może przeżywać niektóre z objawów, a w niektórych przypadkach – wszystkich.

• odrętwienie: fizyczne i/lub emocjonalne,
• unikanie kontaktów z innymi: izolowanie się od otoczenia i najbliższych osób,
• brak zdolności odczuwania przyjemności,
• nadmierna pobudliwość: stałe podenerwowanie lub łatwe irytowanie się,
• uczucie lęku i przygnębienia, aż po myśli samobójcze,
• problemy ze snem: koszmary nocne lub bezsenność,
• zaburzenia koncentracji i trudności w skupieniu się,
• moczenie się, ssanie kciuka – wrócenie do zachowań charakterystycznych dla małych dzieci.

Leczenie stresu pourazowego

Na szczęście PTSD, jak większość zaburzeń psychicznych, można leczyć. Leczenie jest dobierane indywidualnie po uwzględnieniu: wieku i stanu zdrowia osoby, zakresu objawów oraz rodzaju domniemanych przyczyn pojawienia się zaburzenia. PTSD najczęściej leczone jest w Poradni Zdrowia Psychicznego, gdzie można dostać zaleczenie na terapię indywidualną lub rodzinną, a w cięższych przypadkach na terapię farmakologiczną.

(fot. Slide Player )