Atopowe zapalenie skóry można inaczej nazwać wypryskiem atopowym lub enzemą. Dawniej nazywano to schorzenie świerzbiączką, której nazwa przybliża objawy. Najczęściej osobom dotkniętym AZS towarzyszy właśnie świąd – prowadzi on do wielkiej ochoty podrapania tego miejsce, które prowadzi do uszkodzenia i osłabienia skóry. W konsekwencji może spowodować to przesuszenie się skóry, co tylko wzmoże swędzenie.

Czym właściwie jest atopia i atopowe zapalenie skóry?

Atopia to nieprawidłowa reakcja naszego organizmu na alergen – skutkuje to wytwarzaniem się nadmiernych ilości przeciwciał IgE. Pacjenci, u których zauważono skłonności do atopii bardzo często żalą się na kilka chorób alergicznych jednocześnie, jak np. astma oskrzelowa czy pokrzywka. Organizm chorej osoby nadmiernie reaguje nawet na małe ilości alergenów, które znajdują się w otoczeniu.

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą zapalną. Charakteryzuje się przede wszystkim silnym świądem i tak zwanymi nawracającymi okresami zaostrzenia. Na szczęście odpowiednia pielęgnacja może pomóc w łagodzeniu zmian skórnych. Przy AZS można zauważyć utratę wody, suchość skóry, zwiększoną wrażliwość na bodźce oraz łatwiejszą penetrację czynników drażniących.

U niemowląt zmiany obejmują na początku twarz: dopiero później rozszerzają  się na szyję i tułów. Od 1 roku życia zauważono, że zmiany skórne dotyczą przede wszystkim zgięć stawowych – podkolanowych, łokciowych, fałdu szyjnego, nadgarstkowych i skokowych – podobnie wygląda sprawa u nastolatków. U osób dorosłych zmiany zapalne skóry mogą być rozsiane. Np. osoby uczulone na lakiery hybrydowe mogą zauważyć zmiany wokół paznokci i całych palców, a także na twarzy.

Środowiskowe przyczyny AZS

• Alergeny;
• zakażenia;
• zanieczyszczenia środowiska;
• wilgotność powietrza;
• temperatura – zwłaszcza zbyt wysoka i zbyt niska;
• substancje drażniące;
• stres.

(fot. BJ Medical )

Co zaostrza objawy AZS

Drapanie zmian zapalnych doprowadza do nieestetycznego ostrzenia się naskórka, zaczerwienienia oraz zgrubienia skóry. Niekiedy można zauważyć ściemnienie skóry w tym miejscu, a także pojawianie się blizn. Stresujące sytuacje mogą zwiększyć świąt oraz stworzyć ryzyko pojawienia się pokrzywki lub rumienia. Szorstkie czy podrażniające tkaniny mogą zaostrzyć nieprzyjemne swędzenie – dlatego warto całkowicie zrezygnować z wełny na rzecz bawełny.

Zanieczyszczenia środowiska oraz niektóre perfumy mogą powodować zaostrzenie się objawów – mowa tutaj głównie o związkach chemicznych, które mogą uszkodzić mechanizmy odpornościowe i tym samym odsłonić skórę na większy wpływ alergenów. Nie od dzisiaj wiadomo, że również dieta ma wpływ na każdą chorobę. Zauważono, że u dzieci, które jedzą posiłki typu fast food częściej pojawiają się problemy związane z AZS.

Leczenie atopowego zapalenia skóry

• Leki steroidowe oraz sterydy;
• kremy, balsamy i specjalne maści na atopowe zapalenie skóry;
• leki immunosupresyjne;
• leczenie biologiczne;
• fototerapia;
• preparaty nawilżające i natłuszczające;
• kąpiele lecznice z naturalnymi olejkami.

Atopowe zapalenie skóry może mieć negatywny wpływ na psychikę osoby chorej. Dzieci oraz nastolatkowie mogą spotkać się z nieakceptacją wśród rówieśników, co przyczynia się do poczucia samotności, odrzucenia, a nawet depresji. Dlatego zdarza się, że niezbędna będzie opieka specjalistów, którzy pomogą przejść przez najgorszy okres.