W popularnych jeszcze niedawno termometrach rtęć była naturalną jego częścią. Występowała tam w stanie ciekłym i tak naprawdę jest to naturalny stan tego metalu. Trujące natomiast dla nas są opary rtęci: wchłanianie jej przez drogi oddechowe z większością nieorganicznych i organicznych związków. Dlatego właśnie do przypadkowego zatrucia rtęcią najczęściej dochodziło wśród 3 latków – po stłuczeniu termometru i zabawą rtęcią w postaci „kuleczek”.

Zatrucie rtęcią

Sama rtęć nie wchłania się do organizmu z przewodu pokarmowego. Z nieorganicznych  związków najbardziej trujące są zawarte w niej inne substancje:

• sublimat – chlorek rtęciowy,
• oksycyjanek,
• azotan rtęciowy,
• cyjanek.

O zatruciu cyjankiem możecie przeczytać w innym poście, gdzie opisujemy jego wpływ na nasz organizm. Jeśli chodzi o toksyczne związki rtęci (ich wpływ na nasze zdrowie), to właśnie wiązanie się jonów rtęci i białek, które w rezultacie blokują ważne dla życia enzymy. Dotyczy to każdej tkanki i narządu – dlatego zatrucie rtęcią jest tak niebezpieczne. Organiczne związki rtęci są przyczyną zmian zwyrodnieniowych, głównie w ośrodkowym układzie nerwowym.

Przyczyny zatrucia rtęcią

Oczywiście metal ten występuje nie tylko w termometrze. Badania udowodniły, że spore ilości rtęci można znaleźć w:

• plombach amalgamatowych,
• rybach: łosoś, ruńczyk, miecznik, makrela kawala, włócznik
• dymie z fabryk spalających węgiel,
• niektórych rodzajach farb,
• przedmiotach służących do mierzenia ciśnienia krwi,
• żarówkach fluorescencyjnych.

Niepokojący może być fakt, że kobieta w ciąży, jak i ta karmiąca piersią może przekazać część rtęci dziecku poprzez łożysko lub pokarm. Dlatego tak ważne jest, by unikać bliższego kontaktu z tym metalem - kobieta w ciąży może nawet nie zauważyć, że sama jest zatruta rtęcią. Większość objawów u niej nie wystąpi.

(fot. Krok do zdrowia )

Objawy zatrucia rtęcią

Doustne zatrucie się tym metalem powoduje pierwsze objawy już po kilkunastu minutach. Zaliczamy do nich:

• gwałtowne, nagłe wymioty z domieszką krwi,
• pieczenie w jamie ustnej i przełyku,
• nagły ślinotok,
• bóle brzucha,
• obfite i krwawe biegunki,
• odwodnienie,
• wstrząs i niewydolność krążenia,
• obrzęk głośni,
• bezmocz,
• mocznica,
• wrzodziejące i martwicze zmiany w jamie ustnej,
• czarny rąbek rtęciowy na dziąśle,
• bóle głowy,
• drżenia mięśniowe,
• problemy z połykaniem,
• niewyraźna mowa,
• drgawki,
• śpiączka.

Zgłoszenie się do szpitala w przypadku zatrucia rtęcią jest niezwykle ważne – niektóre z objawów mogą spowodować śmierć w przeciągu około doby. Co ciekawe, jeszcze 100 lat temu uważano, że rtęć jest dobra na wszystko i zalecano leczenie nią np. brzydkich, głębokich ran.