Body Dysmorphia – kiedy mózg fałszuje obraz ciała

Body dysmorphia (BDD, dysmorfofobia) to poważne zaburzenie psychiczne, w którym osoba postrzega swoje ciało w sposób zniekształcony. W jej oczach pewne części ciała wydają się nieproporcjonalne, zdeformowane lub po prostu „nie takie, jak powinny być”, mimo że otoczenie nie dostrzega żadnych problemów. BDD wywołuje silny lęk i obsesję na punkcie wyglądu, co może prowadzić do unikania kontaktów społecznych, depresji, a nawet myśli samobójczych.

Czym jest body dysmorphia?

Osoby z BDD często spędzają wiele godzin dziennie na analizowaniu swojego wyglądu, ukrywaniu rzekomych wad lub obsesyjnym porównywaniu się z innymi. W skrajnych przypadkach prowadzi to do:

• Unikania luster i zdjęć albo przeciwnie – kompulsywnego sprawdzania wyglądu.
• Nadmiernego stosowania makijażu, ubrań maskujących „wady” lub zabiegów kosmetycznych.
• Przeprowadzania operacji plastycznych, które nie przynoszą ulgi.
• Izolacji społecznej i unikania wyjść publicznych.

Skąd bierze się BDD?

Nie ma jednej przyczyny body dysmorphii, ale istnieje kilka czynników, które mogą ją wywoływać:

• Czynniki biologiczne – osoby z historią zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych lub depresyjnych w rodzinie mogą być bardziej podatne.
• Wpływ mediów społecznościowych – presja, by wyglądać „idealnie”, wzmacnia negatywne postrzeganie siebie.
• Trauma z dzieciństwa – wyśmiewanie wyglądu, zastraszanie lub krytyczne komentarze na temat ciała mogą prowadzić do zaburzeń obrazu siebie.
• Zaburzenia psychiczne – BDD często współwystępuje z lękiem, depresją i innymi zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi.

Jak wiele osób zmaga się z BDD?

BDD dotyka około 1-2% populacji, choć liczba ta może być wyższa, ponieważ wiele osób nie zgłasza problemu i nie otrzymuje diagnozy. Zaburzenie występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn – choć u kobiet częściej koncentruje się na wadach skóry, włosów czy sylwetki, a u mężczyzn na budowie ciała i muskulaturze.

Jak można leczyć body dysmorphię?

BDD to poważne zaburzenie, które wymaga leczenia. Najskuteczniejszą metodą jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT), która pomaga zmienić negatywne schematy myślowe. Czasami stosuje się również farmakoterapię – najczęściej leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI.

Ważnym krokiem w radzeniu sobie z BDD jest ograniczenie wpływu mediów społecznościowych, budowanie pozytywnego obrazu ciała i otwarcie się na wsparcie bliskich.

Dysmorfofobia nie jest zwykłym niezadowoleniem z wyglądu – to realne zaburzenie psychiczne, które może prowadzić do poważnych konsekwencji. Zrozumienie go i wczesna interwencja mogą znacząco poprawić jakość życia osób zmagających się z tym problemem.