Udar, zaraz po raku, jest najczęściej występującym schorzeniem na całym świecie. W Japonii największy odsetek zgonów zanotowano właśnie z powodu udaru. Sprawdźcie jakie są główne przyczyny udaru, jak rozpoznać czy ktoś ma udar i jak mu zapobiegać.

Czym jest udar i jakie są jego przyczyny

Przyczyny udaru, jak i sam przebieg, są różne. Najczęściej występuje udar niedokrwienny. Stanowi on około 85% wszystkich przypadków. Polega na zatkaniu światła ściany naczynia mózgowego przez oderwaną blaszkę miażdżycową lub skrzep, które odcinają dopływ świeżej krwi do części mózgu, która zaczyna obumierać z powodu braku tlenu.

Drugim typem udaru jest tzw. udar krwotoczny. Jego przyczyną jest pęknięcie ściany naczynia i krwawienie do mózgu. Część z nich spowodowana jest niekontrolowanym nadciśnieniem, które przepycha krew przez wąskie ściany naczyń. W niektórych przypadkach pęknięcie ściany naczynia spowodowane jest obecnością tętniaka.

Jak rozpoznać udar i jak pomóc

Jeśli ktoś przechodzi udar, liczy się szybkość reakcji. W celu rozpoznania udaru stworzony został akronim FAST:

• F (z ang. face) - twarz - opadnięty kącik ust, asymetryczny wyraz twarzy lub uśmiech, opadnięty kącik oka,

• A (z ang. arm) - ramię - osłabione mięśnie, częściowy niedowład lub paraliż jednej strony ciała,

• S (z ang. speech) - mowa - zaburzenia artykulacji, bełkotanie, niemożność wypowiedzenia słów lub zdań,

• T (z ang. time) - czas - szybka reakcja, czyli zdiagnozowanie i wezwanie pomocy, daje większe szanse na wyzdrowienie i uniknięcie trwałych skutków.

Jedyną opcją pomocy jest jak najszybsze wezwanie karetki i przewiezienie chorego do szpitala.

Nie wszystkie wyżej wymienione objawy muszą występować, aby wezwać pogotowie. Możemy mieć również do czynienia z TIA (z ang. Transient Ischemic Attack), czyli przemijającym napadem niedokrwienny - wtedy również wzywamy pomoc! Jest to sygnał alarmowy, po którym może wystąpić pełny udar mózgu.

Po wezwaniu karetki powinno się obserwować stan chorego. Jeśli straci przytomność, należy ułożyć go w pozycji bezpiecznej i monitorować czynności życiowe - oddech i tętno. W razie wystąpienia zaniku krążenia rozpoczynamy akcję resuscytacyjną - 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 wdechy.

Jak zapobiegać

Nie ma złotego środka, aby zapobiec udarowi. Można jednak zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia za pomocą następujących czynności:

• zaprzestanie palenia papierosów,

• kontrolowanie ciśnienia krwi,

• zmniejszenie ilości soli w diecie,

• kontrolowanie wagi ciała - otyłość sprzyja rozwojowi nadciśnienia, miażdżycy i cukrzycy,

• przejście na niskotłuszczową, niskocholesterolową, wysokobłonnikową dietę

• wykonywanie ćwiczeń fizycznych.

Zdrowie mamy tylko jedno i warto o nie zadbać. W końcu lepiej zapobiegać niż leczyć. Na wszelki wypadek warto jednak wiedzieć jak rozpoznać udar i jak pomóc osobie chorej. Pamiętajcie - liczy się szybkość działania!