Nietolerancja glutenu daje objawy charakterystyczne dla wielu innych schorzeń, dlatego tak często nie jest diagnozowana od razu. Symptomy celiakii, alergii oraz nadwrażliwości na gluten są bardzo podobne. Jakie są objawy nietolerancji glutenu? Jak ją zdiagnozować i jaką dietę stosować?

Przyczyny nietolerancji na gluten

Istnieją trzy rodzaje chorób związanych z nietolerancją glutenu:

• celiakia,
• alergia na pszenicę (w tym gluten),
• nieceliakalna nadwrażliwość na gluten.

Przyczyną alergii na gluten jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego, który błędnie rozpoznaje określone składniki pokarmowe jako „obce” i produkuje przeciwciała, mające na celu zwalczenie alergenów.

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną. Spożywanie produktów zawierających gluten przez osoby chore powoduje zanik kosmków jelitowych, a w konsekwencji do zmniejszenie powierzchni wchłaniania składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Objawy

Objawy zróżnicowane i przejawiają się na wiele sposobów. Do najczęściej występujących należą:

• ból brzucha,
• nudności i wymioty,
• wzdęcia, uczucie pełności, zaparcia, biegunki,
• zmęczenie, złe samopoczucie, brak energii, dezorientacja,
• drętwienie kończyn, skurcze mięśni i ból stawów,
• zaczerwienienie lub obrzęk języka,
• obrzęk dróg oddechowych, duszności,
• pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, swędzenie,
• niedobory witamin i minerałów,
• anemia,
• utrata masy ciała,
• zahamowanie wzrostu u dzieci,
• zaburzenia równowagi i koordynacji,
• zaburzenia płodności,
• bezsenność.

Objawy te mogą występować w przebiegu wielu chorób. Dlatego należy wykonać badania, które pozwolą na dokładną diagnozę.

(fot. nietolerancja-pokarmowa.info.pl)

Diagnoza

Najrzadziej występuje alergia na pszenicę. W diagnostyce laboratoryjnej alergii wykorzystuje się testy skórne punktowe oraz płatkowe.

Nie ma jednego badania, które jednoznacznie potwierdza lub wyklucza celiakię. W diagnostyce stosuje się:

• badania genetyczne, które nie mogą potwierdzić występowania celiakii, mogą jedynie ją wykluczyć,
• badania serologiczne,
• badania histopatologiczne - polega na ocenie wycinka jelita pod kątem zmian histologicznych.

Dieta

W przypadku stwierdzenia którejś z nietolerancji glutenu, jedynym sposobem na pozbycie się przykrych dolegliwości jest jego eliminacja z diety. Występuje on w pszenicy, życie, jęczmieniu oraz odmianach tych zbóż. Zdarza się, że również owiec może wywoływać objawy u osób z nietolerancją glutenu. Gluten znajduje się w wielu innych produktach. Jest dodawany m.in. do wędlin, konserw mięsnych i rybnych, jogurtów, serków topionych czy śmietany. Jeżeli chcemy mieć pewność, że dany produkt nie zawiera glutenu, należy szukać produktów specjalnie oznaczonych.

Glutenu nie zawierają zboża, takie jak:

• ryż,
• gryka,
• amarantus,
• komosa ryżowa,
• proso.

Jeśli lekarz zdiagnozuje którąkolwiek z chorób związanych z glutenem, najlepiej skontaktować się ze specjalistą do spraw żywienia, który skomponuje odpowiednią dietę bezglutenową.